Al Oda Manastırı
Al Oda olarak adlandırılan alan, Mersin’in Mut ilçesinde, derin bir uçurum kenarına kurulmuş, hem bir kaya kilisesi hem de bir manastır kompleksini barındıran tarihi bir örenyeridir.
Görsel Sahibi: Silifke Müze Müdürlüğü Arşivi
Al Oda olarak adlandırılan alan, Mersin’in Mut ilçesinde, derin bir uçurum kenarına kurulmuş, hem bir kaya kilisesi hem de bir manastır kompleksini barındıran tarihi bir örenyeridir. Kilise kısmı, büyük bir mağaranın şekillendirilmesi sonucu ortaya çıkmış olup, özellikle duvarlarındaki benzersiz resimler (freskolar) ve taban mozaikleri ile dikkat çekmektedir. Kalıntılar, genellikle 8. ila 10. yüzyıllara tarihlenmektedir.
📝 Bu Sayfada Neler Var? (İçindekiler)
⛰️ Yapısal Özellikler ve Khamosorion Lahit
Al Oda kompleksi, kilise ve manastır bölümlerinin derin bir uçurumla ayrılmasıyla benzersiz bir konuma sahiptir. Kilise, yarım yuvarlak planlı, kuzeydoğu girişi olan bir mağara içine oyulmuştur.
- Ana Mekan: Mağaranın ana mekanı beşik tonoz ile örtülüdür.
- Apsis: Mağaranın doğusunda yer alan apsis, uçurum kenarında olan güney bölüme yapılmıştır ve bu kısımda bir duvar olduğu izlerden anlaşılmaktadır.
- Batı Oda: Mağaranın batısında düz tavanlı bir oda yer alır. Bu odanın güneyinde pencere ve duvarlarda küçük nişler bulunmaktadır.
- Lahit: Mekan içerisinde duvarlara oyulmuş nişlerin yanı sıra, önemli bir din adamına ait olması muhtemel khamasorion tipte bir lahit (kiliseye gömülmeye mahsus lahit) yer almaktadır.
Görsel Sahibi: Silifke Müze Müdürlüğü Arşivi
🎨 Duvar Resimleri, Yazıtlar ve İsa’nın Yaşamı
Al Oda Kilisesi’nin en dikkat çekici özelliği, saman ve alçı ile düzleştirilmiş kaya yüzeylerine yapılmış olan freskolardır.
- Motifler: Resimlerde boğa, güvercin, çeşitli haç kompozisyonları, saç örgüsü motifleri, geometrik şekiller ve bitkiler gibi zengin motifler kullanılmıştır. Renk paleti; siyah, sarı, turuncu, yeşil, mavi, kırmızı, eflatun ve kahverengi tonlarını içerir.
- Figürlü Kompozisyonlar: Daha geç dönemde ilave edilen, fresko tekniğinde yapılmış dikdörtgen panolar bulunmaktadır. Bu panolarda “İsa’nın Çarmıhtan İndirilmesi”, “Mezarda Melek ve Kadınlar” ve “İsa’nın Cehenneme İnmesi” gibi İsa’nın yaşamı ile ilgili konular tasvir edilmiştir.
Batıdaki odanın solunda, Grekçe yazılmış bir yazıt bulunmaktadır. Bu yazıda, Hz. Meryem’in Tanrı anası olduğu iki kez tekrarlanarak ondan yardım istenmektedir.
Görsel Sahibi: Silifke Müze Müdürlüğü Arşivi
🖼️ Tahrip Olmuş Taban Mozaikleri
Kilise tabanında mozaikler yer almaktadır, ancak geçirdiği yangınlar ve doğal tahribatlar sonucu motifler büyük ölçüde zarar görmüş ve anlaşılmaz hale gelmiştir. Kazılarda (M. Gough), tabanda yan yana sıralanan iki büyük dairenin varlığı tespit edilmiştir:
- Daire ortasındaki yuvarlaklar içerisinde aslan yelesine benzer bir motif.
- Dairelerin dört tarafında karşılıklı yerleştirilmiş balta motifleri.
- Dairenin bir köşesinde haç ve nar olabilecek bir motif.
- Bu kompozisyonların etrafında ikili örgüden oluşan bir bordür.