Kelenderis

Görsel Sahibi: Mersin İl Kültür ev Turizm Müdürlüğü Arşivi

Kelenderis Antik Kenti, Mersin’in Aydıncık ilçesinde, Aydıncık Limanı’nın hemen yanında yer almaktadır. Bölgenin en eski kentlerinden biri olan Kelenderis’in kuruluşu, antik yazarlar tarafından Suriye’den gelen Sandokos’a bağlanır. Bu ismin, Luvi-Hitit tanrılarından Şanta ile özdeş olduğu kabul edilmektedir. P. Mela ise kentin Samoslular (Sisam) tarafından kolonize edildiğini belirtmektedir, bu da kentin ticari iskele kurarak liman kenti kimliği kazandığını gösterir.

📜 Tarihsel Gelişim ve Ticari Önem

1986 yılından beri sürdürülen arkeolojik kazılarda, kentin tarihinin MÖ 6. yüzyıla kadar gittiği kanıtlanmıştır. Kelenderis, ticarete yönelik iskeleler kuran Ionialılar sayesinde, Nagidos ile birlikte doğu ticaretini yönlendirmiştir.

• İlk Parlak Dönem: Kelenderis, MÖ 5. ve 4. yüzyıllarda ilk parlak dönemini yaşamış ve Atinalılar’ın öncülüğündeki Attik-Delos Deniz Birliği’nin en doğudaki üyesi olmuştur. Zengin mezarlar, kentin hem batı hem de doğu kültürüyle ilişkisini ortaya koymuştur.
• İkinci Parlak Dönem: Hellenistik Çağ’da Ptolamaios Krallığı ile ittifak içinde olmasına rağmen korsan baskınları yaşamıştır. Romalılar’ın Akdeniz ticaret yolunu güvenlik altına almasından sonra ikinci parlak dönemini yaşamıştır.
• Orta Çağ ve Osmanlı: Orta Çağ’da Bizans ve Selçuklu egemenliğine girmiş, Osmanlı Dönemi’nde ise Anadolu ile Kıbrıs arasındaki deniz ulaşımında önemli bir liman konumunda olmuştur. Kent, 19. yüzyıl ortalarından itibaren Mersin limanının ortaya çıkmasıyla liman işlevini yitirmeye başlamıştır.

Görsel Sahibi: Mersin İl Kültür ev Turizm Müdürlüğü Arşivi

🛁 Liman Hamamı

Liman girişinde bulunan hamam, kentin kısmen ayakta kalabilen antik yapılarından biridir ve üç ana mekanı günümüze kadar ulaşmıştır. Hamamın bütününe ait en önemli görsel bilgi kaynağı, MS 6. yüzyıl başına tarihlenebilen zemin mozaiğidir.

• Yapı Malzemesi: Duvarlarında moloz taşlar kullanılmış, dış yüzeyi sıvasızdır.
• İç Kaplama: İç yüzey yer yer tuğla kaplamalı ve sıvalıdır. Bazı bölümlerde ise mermer plakalar kaplama malzemesi olarak kullanılmıştır.
• Yalıtım: Çatı örtüsündeki yalıtım, kum kireç karışımı sıvanın içine tuğla parçaları karıştırılarak sağlanmıştır.

⚱️ Nekropol Alanı ve Mezar Çeşitliliği

Kelenderis, nekropol alanında yapılan kazılarla açığa çıkarılan çok çeşitli mezar tipleriyle dikkat çekmektedir. Bu çeşitlilik, aynı döneme ait farklı tipteki mezarların bir arada bulunmasıyla Elaiussa-Sebaste, Anemurium ve Uzuncaburç gibi diğer kentlerden ayrılır.

Tespit edilen başlıca mezar tipleri şunlardır:

• Çukur mezarlar, dromoslu yer altı oda mezarlar.
• Beşik tonozlu mezarlar, lahitler ve mezar taşları.
• Baldahinli mezar anıtı (Dört Ayak).

Görsel Sahibi: Mersin İl Kültür ev Turizm Müdürlüğü Arşivi

Tiyatro / Meclis Binası

Yüzey araştırmaları ve sondaj çalışmaları dışında henüz tam olarak gün ışığına çıkarılmamış olan tiyatro yapısının, Anemurium’daki gibi, bir meclis binası olabileceği de sanılmaktadır.

Görsel Sahibi: Mersin İl Kültür ev Turizm Müdürlüğü Arşivi

💧 Alt Yapı ve Su Kanalları

Kentin yakın çevresinde, Aydıncık-Gülnar yolu üzerinde 15. kilometrede orman içindeki kaynaktan kente su getiren kemerler ve kanallar, günümüze kadar ulaşabilen önemli alt yapı sistemleridir.

🚌 Ulaşım ve Adres Bilgileri